استان کردستان با مرکزیت شهر سنندج که در غرب ایران جای دارد به دلیل وجود جاذبه های گردشگری زیبا و دیدنی هر ساله مقصد گردشگران بسیاری است.
سنندج دومین شهر بزرگ کردنشین ایران به لحاظ جغرافیایی و فعالیت های شهرسازی در دوران صفویه و قاجار از بافت سنتی ارزشمندی برخوردار است.
سنندج را میتوان شهر عمارت های تاریخی دانست که هرکدام از این عمارت ها بازگوکننده ی بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم کردستان میباشند.
عمارت آصف وزیری که با نام “خانه کرد” نیز شناخته شده است، یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی، فرهنگی در شهر سنندج، خیابان شاپور، نزدیک به مسجد دارالحسان قرار دارد.
بنای اصلی عمارت آصف وزیری بنابه گفته مردم محلی و بررسی های مورخین در دوران صفویه با زیربنای 4هزارمترمربع توسط ” آصف اعظم” یا میرزا نقی خان لشکرنویس به سبک اعیانی احداث شده که در دوران قاجار و پهلوی بخش های دیگری مانند حمام، حیاط و تالار تشریفات به آن اضافه شده است.
عمارت آصف وزیری در سال 82 بعد از مرمت و احیای بخش های آسیب دیده به عنوان موزه مردم شناسی تحت نام “خانه کرد” برای بازدید همگان بازگشایی شد.
هنگام ورود به عمارت با فضایی بسیار دلنشین و زیبا روبرو خواهید شد که علاوه بر سردر و دالان های ورودی شامل چهار حیاط اندرونی، بیرونی، حیاط مستخدمان و حیاط مطبخ میباشد.
حیاط اندرونی در ضلع شمالی عمارت با معماری کاملا بومی به صورت دو طبقه با یک زیرزمین، ایوان هایی با ستون چوبی و تزئینات گچ بری، همراه با باغچه های زیبا قراردارد.
حیاط بیرونی در ضلع شرقی و غربی عمارت شامل راهروهای ارتباطی و ایوان های سراسری است. از زیباترین بخش های حیاط بیرونی میتوان به حمام عمارت اشاره نمود که با ستون های سنگی حجاری شده،کاشی کاری های بسیار ظریف و تزئینات آهکی بعنوان زیباترین حمام تاریخی در سنندج شناخته شده است.
حیاط مستخدمان در ضلع جنوبی و در کنار در ورودی عمارت قراردارد که در سال های اخیرقسمت های زیادی از آن کاملا تخریب و بافت تاریخی و کهن خود را از دست داد که براساس اصول جدید منطبق با معماری سنتی بازسازی و مردمت شد که شامل نگارخانه میشود.
حیاط مطبخ در درون حیاط مستخدمان جای دارد که دارای آب نمایی سنگی است. در مطبخ که فضایی است مسقف، با طاق و تویزه به این حیاط باز میشود.
زمانیکه وارد بخش داخلی عمارت میشوید با اتاق ها و غرفه های بسیاری روبرو خواهید شد.
مهمترین غرفه ها در موزه خانه کرد سنندج عبارتند از :
- اتاق خان
- مکتب خانه
- کتابخانه و مرکز استاد تاریخی
- صنایع دستی
- ابزارآلات کشاورزی
- غرفه شکار
- غرفه زیورآلات
- لباس های کردی
هرکدام از این غرفه ها با ساختار و چیدمان مخصوص به خود زیبایی خاصی را به فضای درونی عمارت آصف وزیری بخشیده اند و به نوعی بازگو کننده ی سبک های مختلفی از زندگی مردم و فعالیت های روزانه میباشد.
عمارت آصف وزیری به عنوان بزرگترین موزه مردم شناسی مربوط به مردم کردستان در سال75 در فهرست آثار ملی ثبت شد.
