آشنایی با غارکرفتو در کردستان

ایران سرزمینی با مناطق بکر و جاذبه های گردشگری فراوان است. به جرائت میتوان گفت جای جای ایران با زیبایی های طبیعی خاص، خودنمایی میکند.  بانوی شهر به یکی از پر رمز و رازترین غارهای ایران زمین، غارکرفتو در کردستان سر زده است.

غارکرفتو (به زبان کردی ئه شکه وتی که رفتووEşkewti Kereftû) بزرگترین غار باستانی ایران زمین است که در فاصله 70کیلومتری شمال غرب شهر دیواندره و90کیلومتری شهر سقز در نزدیکی روستای یوزش باش کندی واقع شده است.

کرفتو بعنوان یک شاهکار معماری صخره ای در میان رشته کوهی آهکی در دل کردستان جا خوش کرده است.

براساس پژوهش های انجام شده غارکرفتو متعلق به دوران سوم زمین شناسی، دوره مزوزوئیک میباشد که خود را در زیر آب پنهان کرده و در اواخر این دوره با شروع خشکسالی از میان آب سر برآورده و هنوز هم در جای جای این غار جریان آب مشاهده میشود. برای گشت و گذار در برخی قسمت ها باید از قایق های کوچک استفاده کرد.

غارکرفتو از 7000سال پیش در دوره های مختلف محل زندگی انسان ها بوده است که وجود حفره ها، دخمه و پناهگاه ها در اطراف غار تاییدکننده سکونتگاه بودن آن است.

کرفتو بی نظیرترین غار دست ساز در ایران

کرفتو بزرگترین غار دست ساز و طولانی ترین غار تاریخی ایران است که به دو بخش طبیعی و کنده شده توسط انسان ، به صورت آپارتمانی ۴ طبقه برای سکونت ساخته شده است.

غارکرفتو در ارتفاعی بیش از 100 متر از سطح زمین قراردارد که گردشگران برای بازدید از آن باید بیش از 200پله طی کنند. در بخش طبیعی غار هنگام عبور از پله ها و رسیدن به مسیر دالان غار متوجه طولانی بودن دالان میشوید که بیش از 600متر است، ارتفاع سقف دالان در قسمت های مختلف از 1 تا 12 متر متفاوت میباشد که عبور از آن نسبتا سخت است.

بخش دوم از غارکرفتو که 4 طبقه دارد که براساس شواهد موجود حجاران با تراشیدن بخش های مختلفی از غار فضاهایی را همچون راهرو، اتاق هایی با ارتفاع های متفاوت ایجاد کرده اند. یکی از مهمترین شاهکارهای بخش دست ساز تراشیدن پله ها در دل سنگ جهت ایجاد ارتباط بین طبقات است.

از جمله ویژگی های خارق العاده ی این بخش می توان به ظرافت و دقت به کار رفته در تراشیدن و کندن اتاق‌ها، فرم خاص سقف‌ها به صورت کمانی، ایجاد درگاه‌ها و پله‌های آستانه آنها و پنجره‌ها و نورگیرهای اتاق ها اشاره نمود.

بر دیوار بعضی اتاق ها نقوشی از انسان، گیاه و حیوانات به صورت انتزاعی حجاری شده است در میان تمامی نقوش موجود در غار، تصاویر دو گوزن مارال در طبقه دوم قدمت بسیار زیادی دارد.

طبقه سوم غار را می توان زیباترین قسمت آن دانست چرا که علاوه بر ویژگی های خاص معماری غار، تزئینات به کار رفته در پنجره های آن بر حیرت بازدیدکنندگان می افزاید.

معبد الهه یونان

یکی از جلوه های ویژه در غارکرفتو، کتیبه ای به زبان یونانی میباشد که بر سر در یکی از اتاق های طبقه سوم نقش بسته است :

“در اینجا هراکلس سکونت دارد، باشد که پلیدی در آن راه نیابد.”

به دلیل وجود این کتیبه غار را، معبد هراکلس( بزرگترین پهلوان اسطوره‌ای یونان و روم باستان) نیز می نامند و برخی احتمال سکونت و استقرار موقت سلوکیان را در غار مطرح می کنند.

از سوی دیگر به نظر می رسد که این معماری ایجاد شده در دل كوه و تراش کم نظیر صخره ها، فضایی غیر از محل سکونت را نمایش می دهند و بر احتمال معبد بودن غار در دوره ی مهرپرستی تاکید دارند.

براساس شواهد موجود و کاوش های باستان شناسی وجود امکانات لازم برای زندگی یکی دیگر از شگفتی های این غار است. وجود پنجره ها همراه با نورگیر نشان میدهد که از این محل برای آماده سازی مواد غذایی استفاده شده است، همچنین وجودتنوری کوچک نشان دهنده پخت و پز انسان های در این غار میباشد.

برای تامین آب ساکنان غار، از یک سیتم آبرسانی یکپارچه استفاده شده است. به این معنا که شیارها و حوضچه های کنده شده در غار، آب را به تمام قسمت های آن می رساندند تا ساکنان بتوانند نیازهای خود را برطرف کنند.

• غار کرفتو در سال 1318 با شماره ثبت 330 به عنوان یکی از اثار ملی ایران ثبت شد.
• پارکینگ، سرویس بهداشتی، فروشگاه از امکانات محدوده غار میباشد.
• سیستم برق رسانی در غار کرفتو موجود است اما وجود یک چراغ قوه برای مواقع ضروری الزامی میباشد.
• باوجود در دسترس بودن آب آشامیدنی در فصول گرم سال حتما آب بهمراه داشته باشید.
• در 15 کیلومتری و 40کیلومتری غار پمپ بنزین وجود دارد.