پیامدهای روانشناختی تنبیه بدنی کودکان

written by ژاله نوذری 24 خرداد 1399

کــودکان آســیب پذیرترین قشــر جامعــه هســتند و همــواره در معــرض خطــر قــرار دارنــد، یكــی از ایــن خطــرات آزار و اذیــت کــودکان اســت کــه بــا وجــود ســعی و تــلاش ســازمان های حامــی کــودکان در جهــت حــل ایــن معضــل همچنــان شــاهد افزایــش روزافزون ایــن پدیــده هستیم. متاسفانه تنبیه بدنی کودکان در هر شرایطی (چه در محیط خانواده و چه در مدارس یا آموزشگاه ها) امری عادی تلقی می شود.

بیشتر افراد گمان می کنند که تنبیه بدنی كودكان در زمان رشد برای تربیت آنان کاری لازم و ضروری است. اما امروزه ناکارآمدی و عوارض تنبیه بدنی در کودکان آشکارا در تحقیقات علمی بیان شده است.

به همین دلیل بانوی شهر در این مقاله شما را با علل احتمالی و عوارض تنبیه بدنی کودکان آشنا می سازد.

تنبیه بدنی کودکان

دلایل احتمالی تداوم مجازات بدنی

یكی از مهمترین دلایل تنبیه بدنی این است كه بسیاری از ما تمایز و تفاوت آن را با «نظم و انضباط» در نظر نمی گیریم. به جای استفاده از تنبیه بدنی برای متوقف کردن رفتار خاص کودک می توان از تکنیک های مثبت تر استفاده کرد تا کودک بدون ترس از تنبیه، به درک و یادگیری رفتار مطلوب دست یابد.

دلیل مهم دیگر این است که معلمان اغلب در هنگام آموزش حرفه ای به این فکر نمی کنند که چرا کودکان بدرفتاری می کنند بلکه فقط تلاش می کنند آنها را نظم دهند.

در بیشتر موارد هنگامی که کودک احساس می کند نیازهای او برآورده نمی شود، مانند نیاز به توجه، بدرفتاری می کند. این بدرفتاری و پرخاشگری ها باعث می شود که معلمان از تنبیه بدنی، کلامی، روانی یا سایر اشکال تنبیه عاطفی استفاده کنند.

تنبیه بدنی برای کودکان

علائم رفتاری و روانی ناشی از تنبیه بدنی کودکان

  • بدخلقی و گوشه گیری
  • پرخاشگری
  • اضطراب
  • کودک کمتر بازی می کند یا اکنون کمتر می خندد
  • اشکال در خوابیدن
  • ناخن جویدن کودکان
  • انگشت مکیدن
  • افت تحصیلی
  • کابوس شبانه
  • رفتارهای غیرعادی
  • خشم بی دلیل نسبت به والدین

عوارض تنبیه بدنی کودکان در بلند مدت  

براساس پژوهش های صورت گرفته دیدن و تجربه تنبیه بدنی نه تنها سلامت جسمی کودکان را به مخاطره می اندازد، بلکه بر سازگاری روانشناختی، روابط اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و جنبه های دیگری شخصیت آنان اثر نامطلوبی می گذارد.

کودکان آزار دیده غالباً به دلیل مشکلات مغزی دچار ناتوانی یادگیری هستند که موجب افت تحصیلی آنان می شود. حتی دیدن آزار رسانی خطر کاهش کارکردهای شناختی را افزایش می دهد.

استرس ناشی از بدرفتاری ها و تنبیه بدنی، باعث ترشح بیش از حد هورمون کورتیزول در مغز می شود. این هورمون بر ناحیه هیپوکامپ مغز اثر گذاشته، باعث ضعیف شدن سلول های عصبی مغز می گردد.

در این حالت کودک دچار ناتوانی یادگیری و کاهش توان حافظه می شود. در نتیجه کودکانی که در معرض آسیب بدنی هستند بیشتر از سایر دانش آموزان مشکلات تحصیلی دارند.

عوارض تنبیه بدنی کودکان می تواند منجر به اثرات کوتاه مدت و بلند مدت جسمی- مغزی، اجتماعی و عملکرد روانی شود، که در به ذیل تفصیل بیان شده است.

بررسی پیامدهای تنبیه بدنی در کودکان آزاردیده

پیامدهای کوتاه مدت تنبیه بدنی جسمی- مغزی: مسائل پزشکی، مشکلات عصبی، مشکلات مغزی مرتبط با اختلال یادگیری
عملکرد روانی: نشانگان کودک آشفته، دلبستگی اجتنابی، اختلالات رفتاری، اختلال نقص توجه/بیش فعالی، اختلال استرس پس از سانحه
اجتماعی: نافرمانی، بی بندوباری اجتماعی، فرار از منزل
پیامدهای بلند مدت تنبیه بدنی جسمی- مغزی: بیماری های قلبی- عروقی، دیابت، چاقی، بیماری های جنسی
عملکرد روانی: اضطراب، افسردگی، شکایات جسمانی، اقدام به خودکشی
اجتماعی: اعمال خشونت، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، رفتارهای جنسی پرخطر، افزایش خطر مصرف الکل و مواد مخدر

به طور کلی تنبیه بدنی کودکان طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با سلامت جسمی و روانی را موجب می شود که هم کودک و هم جامعه را در طول زندگی قربانی می کند.

علاوه بر این مشکلات روانی و اجتماعی، تنبیه بدنی و آزاردادن کودکان تاثیرات نامطلوبی نیز بر هزینه های اقتصادی خانواده ها می گذارد (مانند هزینه های پزشکی، درآمد از دست رفته، هزینه خدمات مشاوره ای و هزینه های آموزشی).

مطلب را به اشتراک بگذارید

مقالات مرتبط را بخوانید

بدون دیدگاه