تفاوت بین اختلال دوقطبی نوع I و نوع II چیست؟

written by ژاله نوذری 3 مهر 1397

اختلال دوقطبی یکی از اختلالات روانی است که در بیمار مبتلا به وضوح نابسامانی در خُلق مشاهده می شود. در برخی موارد خُلق بصورت غیر طبیعی بالا و در مواقع دیگر پایین است. انواع مختلفی از اختلالات دو قطبی وجود دارد، اما شایعترین آنها اختلال دو قطبی نوع I و نوع II است. تفاوت اصلی بین Bipolar I وBipolar II، در شدت علایم و مدت زمان دوره های مانیک است.

بانوی شهر در این مقاله بیشتر به تفاوت بین اختلال دو قطبی نوع I و نوع II می پردازد. همچنین در مورد علائم و راهکارهای درمانی این اختلالال مطالبی ارائه شده است.

انواع اختلالات دوقطبی

بارزترین علامت در اختلال دوقطبی تغییرات خلقی غیرطبیعی است. فرد مبتلا به این اختلال در طول “خُلق بالا”  احساس هیجان و انرژی بسیار شدیدی می کند (این بخش از اختلال را «مانیا» می نامند)، اما افراد دوقطبی در طول “خُلق پایین” علائم افسردگی مانند ناامیدی، غمگینی و اندوه را تجربه می کند (این بخش از اختلال را « افسردگی» می نامند).

چهار نوع اختلال دوقطبی وجود دارد

  1. دو قطبی نوع I
  2. دو قطبی نوع II
  3. سیکلوتایمی
  4. دیگر اختلال دو قطبی مشخص نشده و مشخص شده است.

اختلال دوقطبی نوع I دربرابر دو قطبی نوع II

اختلال دوقطبی نوع I و دو قطبی نوع II الگوها و علائم مشابهی دارند. با این حال، افراد مبتلا به اختلال دو قطبی II، شدید در مقایسه با مبتلایان دو قطبی نوعI دوره های مانیک خفیف تری را تجربه می کنند. این نوع دوقطبی به عنوان هیپومانیا شناخته شده است. برای تشخیص اختلال دو قطبی نوع II، همراه با وجود حالت مانیا یک دوره علایم اختلال افسردگی نیز تجربه میشود، درحالی که در تشخیص اختلال دوقطبی نوع I علایم افسردگی در هیچ دوره ای وجود ندارد.

بیشتر بخوانید:  افسردگی پس از زایمان چیست؟

می توان اختلال دو قطبی را بر اساس نوع تجربیات حالت مانیک تشخیص داد. فرد مبتلا به دو قطبی نوع I حداقل دوره مانیک حدود یک هفته یا بیشتر تجربه می­کند و ممکن است حتی نیاز به بستری شدن، داشته باشد.

مبتلایان به اختلال دوقطبی نوع II، معمولا در طول دوره هیپومانیا بستری می شوند. گاهی اوقات پزشکان به علت وجود اختلال افسردگی، دو قطبی نوع  II را تشخیص می دهند، زیرا علائم هیپومیا ممکن است خفیف باشد.

علائم

شايعترين علايم اختلال دو قطبی نوع I و نوع II شیدایی، هیپومانیا و افسردگی است.

اختلال دوقطبی نوع I و دو قطبی نوع II

در طول قسمت مانیک یا شیدایی، ممکن است علایم زیر مشاهده شود :

  • تحریک پذیری و خشم
  • هیجان، شور و شوق و شادابی شدید
  • افزایش انرژی
  • فعالیت بیش از حد
  • سخاوتمندی بیش از حد
  • مشکل در خوابیدن(در اکثر موارد بی خوابی مفرط)
  • بی پروایی در انجام رفتارهایی از قبیل رابطه جنسی، مصرف مواد مخدر و الکل
  • اعتماد به نفس بالا
  • بی احترامی
  • در طول این دوره ممکن است این علایم با فعالیت های روزانه، شغلی و اجتماعی فرد مبتلا و اطرافیان وی اختلال ایجاد کند.

هیپومانیا

در این حالت، علائم شبیه به مانیا هستند، فقط با این تفاوت که شدت علایم خفیفت تر است.

این حالت می تواند کیفیت زندگی فرد مبتلا را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین دوستان و خانواده مبتلایان متوجه تغییرات خلقی می شوند.

افسردگی 

اختلال دوقطبی نوع I و دو قطبی نوع II

فرد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع II علائم اختلال افسردگی را نیز تجربه می کند که مشابه مواردی است که در موارد اختلال افسردگی بالینی وجود دارد. علائم عبارتند از :

  • بی خوابی (کم خوابی- پرخوابی)
  • غمگینی
  • تغییر ریتم خواب
  • خستگی و کاهش انرژی
  • تمرکز ضعیف
  • تغییر در اشتها (کم اشتهایی یا پر خوری)
  • عزت نفس پایین
  • اقدام به خودکشی
  • بی لذتی (از دست دادن علاقه به فعالیت هاییکه قبلاً لذت بخش بودند).
  • درد (دردی که هیچ علت جسمی ندارند).
بیشتر بخوانید:  علائم افسردگی در زنان را بشناسیم

این علائم در صورتی که بیش از 2 هفته ادامه داشته باشد، به عنوان دوره حالت افسردگی در نظر گرفته می شود.

درمان

راهکارهای درمانی برای دوقطبی نوع I و دو قطبی نوع II معمولا شامل دارو درمانی، روان درمانی و اعمال تغییردر سبک زندگی می باشد.

از آنجایی که اختلال دوقطبی غالباً وضعیت خلقی پایداری است، درمان آن طولانی مدت خواهد بود. دوره درمان توسط روانپزشک، روانشناس و پرستار روانپزشکی صورت می گیرد.

داروها

روانپزشکان برای اختلال دوقطبی داروهای تثبیت کننده های خلق، از جمله لیتیوم را تجویز می کنند. همچنین ممکن است داروهای ضد افسردگی برای درمان حالت افسردگی تجویز شود.

اگر مشکلات خواب یا اضطراب وجود داشته باشد، داروهای ضد اضطراب مثل بنزودیازپین ها نیز توصیه می شوند.

توصیه می شود که مبتلایان به آن اختلال مصرف داروها را حتی زمانی که در حالت خلقی نرمال قرار دارند، برای جلوگیری از عود، ادامه دهند.

روان درمانی : درمان را می توان فردی، گروهی یا خانوادگی انجام داد. در این اختلال انواع مختلف درمان می تواند کمک کند:

  • درمان شناختی رفتاری : (CBT) افکار منفی را تغییر می دهد و آنها را با افکار مثبت جایگزین می سازد.
  • درمان بین فردی و ریتم اجتماعی (IPSRT) : تمرکز بر نحوه ایجاد یک روال ساختاری است که به مبتلایان کمک می کند تا علائم کمتری را تجربه کنند.
  • خانواده درمانی : متمرکز تقویت ارتباط ببین اعضای خانواده برای حفظ حمایت کانون خانواده.
  • تغییر سبک زندگی : تغییر سبک زندگی می تواند به مبتلایان کمک کند تا علائم را مدیریت و حالت های خلقی را تثبیت کنند. نمونه هایی از تغییرات عبارتند از :
  • داشتن رژیم مناسب
  • اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر
  • انجام ورزش منظم
بیشتر بخوانید:  تست اندازه گیری میزان افسردگی چیست؟

اختلال دوقطبی نوع I و دو قطبی نوع II

  • شرکت در جلسات گروه درمانی
  • تمرکز بر ایجاد دوره خواب منظم
  • کاهش استرس
  • تمرین مراقبه
  • دفتر خاطرات روزانه

اگر چه اختلال دو قطبی نوع I و نوع II شرایط پایدار خلقی هستند، اما می توان علائم را با داروها، روان درمانی و تغییرات در سبک زندگی خود کنترل کرد. فرد مبتلا بایستی مرتب با پزشک در تماس باشد و کانون های حمایتی همچون خانواده و دوستان را حفظ نماید.

مطلب را به اشتراک بگذارید

مقالات مرتبط را بخوانید

بدون دیدگاه