عزت نفس چیست و چه نقشی در زندگی دارد؟

written by ژاله نوذری 30 مهر 1397
عزت نفس چیست و چه نقشی در زندگی دارد؟

عزت نفس نیروی محرکه و انگیزشی رفتار انسان محسوب می شود. انسان به احساس ارزشمند بودن و احترام نیاز دارد و برای ادامه زندگی فردی و اجتماعی خود به داشتن حس عزت نفس یا اعتماد به نفس وابسته است. داشتن این حس فرصت مناسب برای تاثیر قوی و نیرومند بر روابط، سلامت جسمی و روانی و همچنین کسب موفقیت در زندگی را فراهم می سازد. بانوی شهر شما را با تعریف عزت نفس و علل پایین بودن آن در برخی افراد و پیامدهای عزت نفس پایین و بالا آشنا می سازد.

عزت نفس چیست؟

فرهنگ لغت این واژه را در دو بخش معنی می کند:

  • باور به خودتوانمندی (به معنای داشتن اطمينان به توانایی فکر کردن، درک کردن، آموختن، انتخاب کردن و تصميم گيری برای خود)
  • احترام به خود

به طورکلی منظور از این واژه احساس توانایی فرد در مورد خود، ارزش قائل شدن برای خود و یا احترام گذاشتن به خود است. با این حال ممکن است این احساس در مورد خود و توانمندی ها در شرایط مختلف و یا موقعیت های متفاوت، فرق داشته باشد و سطوح آن تغییر کند. برای مثال ممکن است شما درباره خود احساس عزت نفس بالایی داشته باشد اما در شرایط خاص مانند انجام سخنرانی عمومی احساس شما پایین بیاید.

باور نیرومند و حس قوی اعتماد به نفس از درون افراد، از اعتقاد به ارزش فردی و احساس توانمندی شخصی نشات می گیرد.

عزت نفس چیست

چرا برخی افراد عزت نفس پایینی دارند ؟

عزت نفس پایین می تواند علل مختلفی داشته باشد. این مسئله تا حد زیادی خود فرد، رفتار و روابط بین فردی را تحت تاثیر قرار می دهد. والدین مهمترین افراد تاثیر گذار بر سطح عزت نفس در فرد هستند و تاثیر قابل توجهی بر آن دارند.

نارضایتی در دوران کودکی

کسانی که دوران کودکی خود را با والدین منتقد، سواستفاده گر و یا بی توجه سپری می کنند به احتمال بیشتری در ارزش قائل شدن برای خود دچار مشکل می شوند؛ در حالی که کودکانی که تجربه دریافت محبت، تایید و تشویق از جانب والدین را دارند به احتمال زیاد احساس خودارزشمندی بیشتری کسب می کنند.

عزت نفس پایین

تجربیات آسیب زا (تجربه تروما)

سطوح پایین این احساس می تواند ناشی از تجربه های بد یا حوادث آسیب زا باشد. اساساً تروما شامل هر چیزی است که موجب احساس شرم، گناه یا بی ارزشی باشد.

تجارب شکست

برای برخی افراد، عزت نفس پایین تر به عدم موفقیت آنان مربوط می شود (از جمله تجربیات شکست در دستیابی به اهداف و انتظارات).

خودگفتاری منفی

بسیاری از موارد اعتماد به نفس پایین مرتبط با گفتار منفی خود فرد است.

شاید برای شما هم، مانند بسیاری افراد، عزت نفس پایین در احساس شما نسبت به ظاهر یا تصویر بدن تان ریشه داشته باشد. این مسئله صرفا مرتبط با احساس یا افکار شما نسبت به بدن تان نیست بلکه گاهی اوقات شما با پیام های منفی همچون چقدر چاق شده ای، چقدر لاغر شده ای، چقدر قد کوتاهی و غیره مواجه می شوید که به طور غیر مستقیم بر سطح عزت نفس شما تاثیر گذار است.

تاثیرات عزت نفس بر زندگی فرد

عزت نفس پایین می تواند منجر به مسائل مهم در سلامت جسمی و روانی افراد شود. برای مثال برخی اختلال های روانی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن و اعتیاد با پایین بودن این حس مرتبط هستند. در واقع، تحقیقات نشان داده است که نوجوانانی که از عزت نفس پایین رنج می برند، مشکلات بیشتری را در زمینه رشد جسمی و سلامت روحی دارند. همچنین در افراد دارای عزت نفس پایین مسائلی همچون بزهکاری، بیکاری بلند مدت و درآمد پایین بیشتر گزارش شده است.

در مقابل، احساس عزت نفس بالا به شما کمک خواهد کرد تا سلامت و رفاه بیشتر، روابط بهتر و سطوح بالاتری از شادی و موفقیت را تجربه کنید. برخی مطالعات نشان داده اند که سطوح بالای این احساس با درآمد بالا مرتبط است.

افراد با عزت نفس پایین و یا آسیب دیده خود را بی کفایت و حتی غیر قابل تحمل می ببینند. این افراد ممکن است از نظر اجتماعی بصورت منفی، بی اعتماد، ناراضی یا حتی عصبی و خشمگین شناخته شوند. این افراد بیشتر احتمال دارد که وارد روابط ناسالم و نادرست شوند و ترس از شکست دارند. این افراد دائما در این فکرند که دیگران در مورد آنان چه فکری می کنند.

تاثیرات عزت نفس بر زندگی فرد

در مقابل، افراد با اعتماد به نفس بالا، احساس اعتماد به نفس، اتکا به نفس و خود ارزشمندی بالایی دارند. آنها تمایل دارند که وارد روابط سالم شوند. از خود مراقبت می کنند و هنگام مواجهه با شکست و موانع، انعطاف پذیری بالایی دارند.

این احساس را می توان در یک مقیاس از بالا به پایین اندازه گیری کرد یا بر روی یک طیف قرار داد. در حالی که کم بودن آن ضعف های آشکار به دنبال دارد، با این وجود داشتن عزت نفس بسیار بالا نیز مشکلاتی به همراه دارد (مانند تکبر و فخر فروشی). حس اعتماد به نفس و عزت نفس بایستی در حد میانه قرار گیرد.

مطلب را به اشتراک بگذارید

مقالات مرتبط را بخوانید

1 دیدگاه

الناز شاکر دوست 28 شهریور 1400 - 3:33 ب.ظ

ممنونم از مقاله خوبتون عالی بود

Reply

بدون دیدگاه