کلاژن چیست و چه کاربردی دارد؟

کلاژن فراوانترین پروتئین در بدن است که در ساختار مو، پوست، ناخن، استخوان ها، رباط ها و تاندون های بدن به کار رفته است. به لطف این پروتئین ما قادر به حرکت، خم شدن و کشش بدن هستیم.

همچنین این پروتئین نقش ویژه ای در درخشش مو و شفافیت پوست و ناخن ها دارد. افزایش سن و میزان استرس، تاثیر بسیار زیادی بر روند کلاژن سازی در بدن می گذارد. دریافت پیش نیازهای ساخت کلاژن در بدن، در یک رژیم غذایی متعادل، می تواند کلاژن های از دست رفته را جبران نماید.

این نوع پروتئین از آمینو اسیدهای گلایسین، پرولین، هیدروکسی پرولین و آرژنین تشکیل شده است. رشد عضلانی و سلامت مفاصل تا حدودی به ترکیب آمینو اسیدها در کلاژن مربوط است که در جای دیگری یافت نمی شود.

کلاژن و پوست

کلاژن یک ساختار مهم برای پوست است. این پروتئین، 30٪ کل پروتئین بدن و 70٪ پروتئین پوست را تشکیل می دهد. به پوست کمک می کند تا رنگ، لطافت، درخشش و استحکام داشته باشد. لایه دوم پوست، دِرْم، که پایه و اساس پوست را تشکیل می دهد، در کشش و انعطاف پذیری پوست دخیل است و منبع اصلی این پروتئین در پوست می باشد.

کلاژن سازی در بدن

هر چه سن ما بالاتر می رود، تولید این پروتئین کاهش می یابد؛ در نتیجه، پوست خاصیت الاستیکی خود را از داده و شکننده می شود. علاوه بر این، موها نیز رنگ خود را از داده، مفاصل دیگر انعطاف پذیر نیستند و ممکن است استخوان ها هم تراکم خود را از دست بدهند. از این رو لازم است تا قبل از تحلیل رفتن و کاهش مقدار کلاژن بدن، سعی در تقویت آن داشته باشیم.

غذاهای کلاژن ساز

مواد غذایی بهترین راه طبیعی برای تامین این پروتئین مورد نیاز بدن هستند. برخی از مواد غذایی که به ساختن این ماده در بدن کمک می کنند عبارتند از:

گوجه فرنگی

گوجه فرنگی حاوی انواع آنتی اکسیدان ها (از جمله ویتامین C) است که پوست را در سطح سلولی محافظت می کند. همچنین لیکوپن موجود در آن برای محافظت از پوست در مقابل آسیب های خورشید و جلوگیری از تخریب کلاژن مفید می باشد.

آووکادو

آووکادو با مزایای آنتی اکسیدان قوی و ویتامین E برای جلوگیری از شکستگی کلاژن و همچنین دارا بودن چربی های سالم برای بهبود سلامت سلول های پوستی مفید است.

سیر

سیر منبع غنی گوگرد است که برای تولید این ماده ضروریست. گوگرد یک ماده معدنی است که به سنتز و جلوگیری از تجزیه این پروتئین کمک می کند. پیاز نیز خاصیتی مشابه دارد.

دانه کدو تنبل

دانه کدو تنبل یکی از غنی ترین منابع عنصر روی است. روی به عنوان یک کوآفکتور برای سنتز کلاژن عمل می کند. مطالعات نشان داده است که مکمل های روی به کاهش سرعت تخریب کلاژن کمک می کنند. سایر منابع گیاهی شامل روی مانند اسفناج، گردو، بادام زمینی و بادام نیز خاصیتی مشابه دارند.

تخم مرغ

تخم مرغ سرشار از گوگرد می باشد. گوگرد از سم زدایی کبد پشتیبانی می کند و بدن با حذف سموم محیطی (مانند آلاینده ها) می تواند کلاژن سازی کند.

مرکبات

ویتامین C موجود در مرکبات علاوه بر اینکه یک آنتی اکسیدان قوی است، برای پیوند آمینو اسیدهای این پروتئین ضروری بوده و به این ترتیب به تعمیر و بازسازی سلول های پوست کمک کند. به همین دلیل توصیه می شود که برای پیشگیری از چین و چروک پوست، مرکباتی مانند پرتقال، لیموترش، گریپ فروت و… به میزان کافی در برنامه غذایی گنجانده شود. حتی از آنها در ساخت محصولات پوستی نیز استفاده می شود.

سبزیجات

سبزیجات سبز حاوی کلروفیل هستند. کلروفیل پیش ماده ساخت کلاژن را در پوست افزایش میدهد. از این رو مصرف کلم بروکلی، کاهو و انواع سبزیجات دیگر توصیه می شود.

ماهی سالمون

سالمون یا قزل آلای وحشی، یک منبع غنی روی است که پروتئین مورد نیاز برای سنتز کلاژن را فعال می کند. همچنین یک منبع عالی از اسیدهای چرب ضروری امگا 3 است که برای کاهش التهاب و ایجاد سلول های سالم پوست ضروری است. بدن ما نمیتواند امگا 3 تولید کند، بنابراین باید آنها را از منابع غذایی دریافت کنیم.