رازیانه یک گیاه مدیترانه ای بوده که از دیرباز توسط پزشکان به عنوان داروی طبیعی تجویز میشده و امروزه نیز به خاطر عطر، طعم دلپذیر و فواید سلامتی اش، همچنان مورد استفاده اکثر مردم قرار می گیرد. این گیاه دارای پیازی سفید رنگ و ساقه هایی بلند و سبز رنگ است که تقریبا در همه جا قابلیت رشد داشته و تمامی قسمت های آن حتی دانه هایش خوراکی هستند و به غذاها عطر و طعم مطلوبی می دهند.
رازیانه گیاهی چند ساله و متعلق به خانواده Umbellifereae بوده و با سبزیجاتی نظیر جعفری، شوید و گشنیز ارتباط نزدیکی دارد. رشد این گیاه آنقدر برجسته و سریع است که در بعضی مناطق به عنوان گیاهی مهاجم تلقی می شود زیرا می تواند به سرعت جوانه زده و بر پوشش گیاهی منطقه مسلط شود.
بانوی شهر قصد دارد در این مقاله شما را با خواص بی نظیر این گیاه خوشمزه آشنا کند.
خواص گیاه رازیانه
مواد مغذی موجود در این گیاه با طیف وسیعی از مزایای سلامتی مرتبط است. براساس اطلاعات وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA)، یک رازیانه خام به وزن 234 گرم شامل موارد زیر است:
- 73 کالری
- 47 گرم چربی
- 9 گرم پروتئین
- 17 گرم کربوهیدارت
- 3 گرم فیبر
- بدون کلسترول
همچنین یک پیمانه از این گیاه، مواد مغذی زیر را برای بدن فراهم می کند:
- 360 میلی گرم پتاسیم
- 45 میلی گرم سدیم
- 838 واحد بین المللی (IU) ویتامین A
- 43 میلی گرم کلسیم
- 4 میلی گرم ویتامین C
- 64 میلی گرم آهن
- 041 میلی گرم ویتامین B6
- 15 میلی گرم منیزیم
این گیاه همچنین شامل: فسفر، روی، مس، منگنز، سلنیوم، نیاسین، اسید پانتوتنیک، فولات، کولین، بتاکاروتن، لوتئین، زاكزانتین، ویتامین E و ویتامین K می باشد. به علاوه مقدار بالای نیترات در رژیم غذایی را تامین کرده و منبع طبیعی استروژن است که نقش اساسی در تنظیم چرخه تولید مثل زنان و باروری دارد.
ویتامین ها و مواد معدنی موجود در رازیانه در ساخت، حفظ ساختار و استحکام استخوان ها نقش پررنگی ایفا کرده؛ از آن جمله که فسفات و کلسیم در ساختار استخوانی به کار رفته و آهن و روی برای تولید و بلوغ کلاژن ها بسیار مهم بوده و تشکیل ماتریس استخوان به منگنز احتیاج دارد.
ویتامین K نیز پروتئین های ماتریس استخوان را اصلاح کرده، جذب کلسیم را بهبود بخشیده و دفع کلسیم از طریق ادرار را کاهش می دهد. همچنین مصرف اندک ویتامین K خطر شکستگی استخوان را زیاد می کند. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد پتاسیم، کلسیم و منیزیم به طور طبیعی فشار خون را کاهش می دهند که همه اینها در رازیانه وجود دارند. به عبارتی مصرف این گیاه سبب کاهش فشار خون می شود. به علاوه نیترات های غذایی موجود در آن، خاصیت ضدعفونی کننده و محافظ عروق را داشته و به همین علت به کاهش فشار خون و محافظت از قلب کمک می کند.
سلنیوم موجود در رازیانه است به عملکرد آنزیم کبد و سم زدایی برخی از ترکیبات ایجاد کننده سرطان در بدن کمک کرده و می تواند از التهاب جلوگیری کند و سرعت رشد تومور سرطانی را کاهش دهد. ویتامین C، ویتامین A و بتاکاروتن، آنتی اکسیدان های قدرتمندی هستند که می توانند از سلول ها در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت کرده و فولات موجود در آن در سنتز و ترمیم DNA نقش داشته که از جهش در DNA و تشکیل سلول های سرطانی جلوگیری می کند.
مصرف رازیانه محرک تولید گلبول های سفید بوده و از این رو ایمنی بدن را بهبود می بخشد. به علاوه کولین موجود در آن یک ماده مغذی بسیار مهم و همه کاره است که به بهبود خواب، حرکت ماهیچه ها، یادگیری و تقویت حافظه کمک می کند. همچنین حفظ ساختار غشاهای سلولی، کمک به انتقال تکانه های عصبی، کمک به جذب چربی و کاهش التهاب مزمن از دیگر عملکردهای آن است.
این گیاه خوش طعم منبع ویتامین B6 بوده که با تجزیه کربوهیدرات ها و پروتئین ها در تولید گلوکز و اسیدهای آمینه نقش مهمی در متابولیسم انرژی بازی می کند. این ترکیبات کوچکتر به راحتی برای مصرف انرژی در بدن مورد استفاده قرار می گیرند. از فیبر موجود در رازیانه غافل نشیم چرا که به جلوگیری از یبوست کمک کرده و باعث منظم شدن و سلامت دستگاه گوارش می شود. به علاوه این ترکیب سبب افزایش احساس سیری و کاهش اشتها شده و به همین علت میزان کالری دریافتی را کاهش می دهد.
این گیاه سلامتی به دلیل وجود ویتامین C، توانایی بالایی در جذب آهن دارد لذا جفت کردن غذاهای پُر ویتامین C مانند رازیانه با غذاهایی سرشار از آهن، می تواند توانایی بدن در جذب آهن را بهبود ببخشد. ناگفته نماند که ویتامین C برای ایجاد کلاژن، که سیستم پشتیبانی از پوست می باشد، بسیار ضروریست و همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده تا از آسیب های ناشی از نورخورشید، آلودگی و دود جلوگیری کند. برخی تحقیقات نشان داده اند که عصاره این گیاه می تواند اثرات سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را نیز کاهش دهد.
خواندن مقاله ۷ علامت کمبود ویتامین C در بدن را پیشنهاد می کنیم.
سعی کنید رازیانه را تازه و بلافاصله بعد از خرید مصرف کرده و چنانچه باقی ماند، حداکثر 4 روز آن را در یخچال نگه دارید. زیرا با گذشت زمان طعم خود را از دست می دهد. تخم خشک شده رازیانه حدود 6 ماه می تواند در یک ظرف دربسته و در جایی خنک و خشک مانند کابینت ادویه ماندگار شود. برخی ادویه جات، از جمله گشنیز، رازیانه و زیره ممکن است در برخی از افراد واکنش های آلرژیک شدید ایجاد کنند؛ لذا کسانی که به این ادویه ها حساسیت دارند، از مصرف آن بپرهیزند. افرادیکه مشکل کلیوی دارند، رازیانه را به مقدار کم و در حد اعتدال مصرف کنند؛ چون کلیه های آسیب دیده ممکن است نتوانند پتاسیم اضافی خون را فیلتر کنند که می تواند کشنده باشد.
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که یک غذای منفرد نمی تواند از بیماری جلوگیری کرده و سلامت عمومی را بهبود بخشد، اما یک رژیم غذایی متنوع و مغذی می تواند این کار را انجام دهد. خوردن طیف وسیعی از غذاهای تازه و سالم، کلید سلامتی است.
