دندان های عقل جزء آخرین دندان هایی هستند که رشد می کنند. اکثر افراد چهار دندان عقل دارند (دو دندان در بالا و دو در پایین). با رشد این دندان ها، ممکن است دهان، فک و لثه تحت تاثیر قرار گیرند و احتمالاً باعث درد، آسیب به دندان های دیگر و سایر مشکلات دهان شوند. گاهاً دندان های عقل به سایر دندان ها آسیب نمی رسانند اما چون تمیز نگه داشتن آنها دشوار است، ممکن است دچار پوسیدگی شوند و از این طریق موجب بروز مشکلاتی در دندان و دهان شوند.
بانوی شهر شما را با هر آنچه که باید در مورد دندان عقل بدانید آشنا می سازد.
چرا این 4 دندان را دندان عقل نامیده اند؟
به دلیل اینکه این دندان ها به عنوان بخشی از مجموعه ی کامل 32 دندان در سنین بزرگسالی (حدود 17 تا 21 سالگی) رشد می کنند و محل قرار گیری آنها در پشت دهان است، آنها را دندان عقل نامیده اند.
چرا بیشتر افراد مجبور به کشیدن دندان عقل می شوند؟
هر ساله حدود ده میلیون دندان عقل کشیده می شوند. علت اصلی آن ضعف در بیرون آمدن دندان (نهفتگی دندان) است. به دلیل شکل گیری فک و سایر دندان ها، امکان خروج آسان و طبیعی دندان عقل ممکن نیست و فضای لازم برای بیرون آمدن ندارد. به همین خاطر افراد به دندانپزشک مراجعه نموده و آن را بیرون می آورند تا به سایر دندان ها آسیب نرساند. علاوه بر این، رشد دندان عقل معمولاً مشکلاتی به همراه دارد که برخی از آنها در ذیل عنوان شده اند:
- تحلیل ریشه سایر دندان ها
- ایجاد ضایعات (بافت غیر طبیعی): تشکیل کیست و تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم
- تضعیف استخوان فک و کاهش استخوان در اطراف ریشه
- نامرتب شدن و درهم ریختگی سایر دندانهای فک و در نهایت آسیب به دندان های دیگر
- بروز عفونت
- عدم وجود فضای کافی برای مسواک و نخ دندان در اطراف دندان
چگونگی خروج دندان عقل از دهان به وسیله دندانپزشک، بستگی به میزان بیرون آمدن آن از لثه دارد. با توجه به این مسئله به دو صورت می توان این دندان را خارج ساخت:
کشیدن ساده
اگردندان به طور کامل بیرون آمده باشد، دندانپزشک می تواند به سادگی آن را بکشد. آنها ابتدا با استفاده از آمپول لثه را بی حس می سازند و بعد از بی حس شدن موضعی، با وسیله ای شبیه انبردست آن را می کشند. سپس ناحیه دندان کشیده شده را تمیز می کنند و گاز استریل را برای متوقف ساختن خونریزی قرار می دهند.
پس از کشیدن دندان بصورت ساده احتمالاً در روز اول کمی خونریزی، درد و تورم داشته باشید. توجه کنید که نباید دندان های خود را به مدت 24 ساعت مسواک بزنید.
کشیدن با جراحی
اگر دندان شما هنوز از لثه بیرون نیامده ولی به فک و سایر دندان ها فشار می آورد باید آن را بکشید. دندانپزشکان این دندان ها را با جراحی بیرون می آورند. برای انجام جراحی احتمالاً دارو یا مواد بی حسی بیشتری استفاده می شود تا درد کمتری را احساس کنید. همچنین ممکن است بعد از جراحی برای شما دارو تجویز شود تا در منزل دچار مشکل نشوید.
برای بهبود سریعتر و کاهش درد، بهتر است:
- برای کاهش درد و تورم، کمپرس سرد استفاده کنید. می توانید کمپرس سرد را برروی فک پایین قرار دهید.
- احتمالا تا 10 روز قادر نخواهید بود به طور کامل دهان خود را باز کنید پس سعی کنید از خوردن مواد جویدنی تاحدی خودداری کنید.
- سعی کنید بیشتر مایعات مصرف کنید اما از مصرف نوشابه و نوشیدنی های داغ خودداری کنید.
مشکلات احتمالی بعد از جراحی
بروز این موارد نادر است اما گاهی ممکن است دندانپزشک حین انجام جراحی به یکی از اعصاب دندان های دیگر آسیب برساند، یا ممکن است لب، زبان و یا چانه را به طور دائم بی حس کند. همچنین لخته شدن خون می تواند به اعصاب و استخوان های فک آسیب رساند.
در صورت بروز موارد ذیل حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید یا به آن مراجعه نمایید:
- دشواری تنفس یا بلع
- خونریزی بیش از حد پس از گذشت دو روز
- درد بیش از حد پس از یک هفته
- تب بالا
- داشتن احساس بی حسی یا بوی بد دهان
دندانهای عقل اغلب موجب درد و یا سایر عوارض دندانی می شوند که بهتر است در سنین بزرگسالی به صورت دوره ای به دندانپزشک مراجعه کنید تا روند رشد یا خارج ساختن آنها را بررسی نماید.
