انسداد روده (ایلئوس) عارضه ای است که از عبور مواد غذایی و حتی مایعات از روده کوچک یا روده بزرگ جلوگیری می کند. علت اصلی بیماری انسداد روده را چسبندگی روده ای می دانند که اغلب بعد از عمل جراحی شکم برای افراد اتفاق می افتد.
همچنین سایر علل پزشکی مطرح شده در این زمینه شامل مصرف برخی داروها، التهاب روده (بیماری کرون)، دیورتیکولیت و سرطان روده بزرگ می باشد. اگر به هر دلیلی قسمت های مسدود شده روده تحت درمان قرار نگیرد، منجر به مشکلات جدی و حتی مرگ فرد مبتلا می شود.
با این حال اغلب انسدادهای روده ای در صورت دریافت مراقبت های پزشکی به موقع و مناسب با موفقیت درمان می شوند و فرد بهبود می یابد. بانوی شهر شما را با علائم بیماری انسداد روده، عوارض، روش های درمان و همچنین عوامل خطر این بیماری آشنا می سازد.
علائم و نشانه های بیماری انسداد روده
- داشتن شکم درد و دردهای انقباضی
- بی اشتهایی
- یبوست
- استفراغ و حالت تعوع های مکرر
- به وجود امدن اشکالاتی در کارکرد طبیعی روده
- تورم شکم
نکته : چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
به دلیل عوارض جدی انسداد روده، در صورت وجود درد شدید شکم یا سایر علائم فوق حتما به پزشک مراجعه نمایید.
علل انسداد روده چیست؟
شایع ترین علل انسداد روده در بزرگسالان عبارت است از:
- چسبندگی روده: معمولاً پس از انجام جراحی های شکمی احتمال چسبندگی روده افزایش می یابد.
- سرطان روده بزرگ
سایر علل احتمالی انسداد روده عبارتند از:
- ابتلا به بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون
- دیورتیکولیت: وضعیتی که در آن کیسه های کوچک و شکوفا (دیورتیکول) در دستگاه گوارش ملتهب یا آلوده می شوند.
- پیچ خوردن روده بزرگ (ولولوس)
- بروز عفونت
- بیماریهای التهابی روده (IBD)
- برخی داروهای مؤثر بر عضلات و اعصاب از جمله داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، مانند آمیتریپتیلین و ایمی پرامین (توفرانیل)، و داروهای ضد درد افیونی، مانند داروهای حاوی هیدروکودون (ویکودین) و اکسی کدون (اکسی کننتین).
- اختلالات عضلانی و عصبی مانند بیماری پارکینسون
عوامل موثر در ابتلا به بیماری انسداد روده
- بالارفتن سن
- شرایط گوارشی مانند IBD یا دیورتیکولیت
- عدم تعادل الکترولیت
- انجام عمل جراحی
- وجود آسیب های روده ای
- کاهش وزن سریع
- بیماری شریانی
عوارض انسداد روده چیست؟
عدم درمان انسداد روده می تواند عوارض جدی و خطرناکی را به همراه داشته باشد. مرگ بافت ها بر اثر انسداد روده می تواند جریان خون بخشی از روده شما را قطع کنند و کمبود خون باعث از بین رفتن دیواره روده می شود. پس در نتیجه مرگ بافت می تواند منجر به پارگی (سوراخ شدن) دیواره روده شود که نهایتاً منجر به عفونت می گردد.
عفونت پریتونیت اصطلاح پزشکی برای وجود عفونت در حفره شکمی است. این عفونت عاملی تهدیدکننده برای حیات فرد تلقی می شود و نیاز به مراقبت فوری پزشکی و اغلب جراحی دارد.
راهکارهای درمانی
نحوه درمان به شدت انسداد روده و علت اصلی بروز آن بستگی دارد. برای برطرف کردن انسداد روده ای پیروی کردن از رژیم غذایی جدید و یا مصرف دارو، پیشنهادهای اولیه هستند. بعضی اوقات انجام عمل جراحی نیز ضروری است.
- مداخلات پزشکی در بیمارستان: استفاده از مایعات داخل وریدی برای جلوگیری از کم آبی بدن، رفع فشار (از لوله ای برای مکش مواد استفاده می کند که در غیر این صورت ممکن است فرد استفراغ کند) و تجویز داروهای ضد درد.
- تغییرات رژیم غذایی: پزشک ممکن است افراد مبتلا به این مشکل به پیروی از رژیم غذایی کم فیبر تشویق کند تا دفع راحت تری داشته باشند.
- گزینه دیگر قطع مصرف داروهایی است که باعث انسداد روده می شود. با این حال، این کار را فقط با نظارت پزشک انجام دهید. به هیچ وجه توصیه نمی شود که به طور ناگهانی مصرف داروهای ضد افسردگی و برخی داروهای دیگر را متوقف کنید.
- انجام عمل جراحی: اگر دارو یا تغییرات رژیم غذایی باعث رفع انسداد روده نشود یا انسداد تشدید بیابد، ممکن است فرد به عمل جراحی نیاز داشته باشد. روش های جراحی شامل رفع انسداد، ترمیم یا از بین بردن قسمت های آسیب دیده روده است.
در پایان باید گفت بیماری انسداد روده مشکل پزشکی شایع اما درمان‌شدنی است. اگر شما اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفته اید یا سایر عوامل خطر در زمینه انسداد و چسبندگی روده، تهدیدتان می‌کند، حتما مراقب علائم اصلی انسداد روده باشید.
هر فردی که به‌موقع و به درستی این علائم را بشناسد و تحت درمان قرار گیرد، ممکن است سلامتی اش با تهدید جدی تری مواجه نشود. اکثر عوامل خطرزایی که موجب انسداد روده می‌شوند، غیرقابل‌پیشگیری هستند.
مثلا جراحی و بیماریهای مزمن که نمی‌توان از آنها را کنترل کرد و ممکن است موجب انسداد روده بشوند. پس اگر قرار است شما جراحی شکمی را انجام دهید بهتر است آمادگی بروز مشکلاتی همچون انسداد روده را درنظر بگیرید. در هر صورت شناخت علائم انسداد روده می‌تواند به پیگیری و درمان سریع‌تر مشکل کمک خواهد کرد.
